جلال آل‌احمد: آدم غربزده، هُرهُری‌مذهب و نان به‌نرخ‌روزخور است
تاریخ انتشار: ۳۰ شهریور ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۷۲۷۶۱۷
به گزارش خبرنگار حوزه اندیشه خبرگزاری فارس، اولین بار سیداحمد فردید، فیلسوف و متفکر نامدار معاصر بود که عبارت غربزدگی را وارد ادبیات سیاسی، اجتماعی و فرهنگی ایران کرد. پس از او متفکرانی چون جلال‌آل احمد و علی شریعتی هر یک به نحوی به نقد غربزدگی و روشنفکری غربگرا پرداختند. کتاب «غربزدگی» از آل‌احمد به دلیل فضل تقدمی که در باب غربگرایی دارد در چند دهه اخیر همواره مورد ارجاع و مطالعه اهالی فکر و اندیشه قرار گرفته است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
غربزده مثل خاشاکی روی آب است
آدم غربزده‌ای که عضوی از اعضای دستگاه رهبری مملکت است پا در هواست، ذره گردی است معلق در فضا یا درست همچون خاشاکی بر روی آب. با عمق اجتماع، فرهنگ و سنت رابطه‌ها را بریده است. رابطه قدمت و تجدد نیست. خط فاصلی میان کهنه و نو نیست. چیزی است بی‌رابطه با گذشته و بی‌هیچ درکی از آینده. نقطه‌ای در یک خط نیست، بلکه یک نقطه فرضی است بر روی صفحه‌ای، یا حتی در فضا، عین همان ذره معلق. لابد می‌پرسید پس چگونه به رهبری قوم رسیده است؟ می‌گویم به جبر ماشین و به تقدیر سیاستی که چاره‌ای جز متابعت از سیاست‌های بزرگ ندارد.
شما بخش‌هایی از این کتاب را می‌خوانید
ماشینیسم دلیل سلطه غرب‌گراها شده است
در این سوی عالم و به خصوص در ممالک نفت خیز رسم بر این است که هر چه سبک‌تر است روی آب می‌آید. موج حوادث در این نوع مخازن نفتی فقط خس و خاشاک را روی آب می آورد، آنقدر قدرت ندارد که کف دریا را لمس کند و گوهر را به کناری بیندازد و ما در این غربزدگی و دردهای ناشی از آن باهمین سرنشینان بی وزن و وزنه موج حوادث سر و کار داریم. بر مرد عادی کوچه که حرجی نیست و حرفش شنیده نیست و گناهی بر او ننوشته اند. او را به هر طریقی بگردانی می‌گردد. یعنی به هر طرف که تربیت کنی شکل می‌گیرد و اصلا اگر راستش را بخواهید چون این مرد کوچک در سرنوشت خود موثر نیست؛ یعنی برای تعیین سرنوشت او سخنی از او نمی‌پرسیم و مشورتی با او نمی‌کنیم و به جایش همه از مستشاران و مشاوران خارجی می‌پرسیم؛ کار چنین خراب است و چنین گرفتار رهبران غربزده ایم که گاهی درس هم خوانده‌اند. فرنگ و آمریکا هم بوده‌اند و کاش سر و کارمان در دستگاه رهبری مملکت تنها با همین فرنگ رفته‌ها و درس خوانده‌ها بود.
آدم غربزده یک آدم التقاطی است
آدم غربزده هُرهُری مذهب است، به هیچ چیز اعتقاد ندارد. اما به هیچ چیز هم بی‌اعتقاد نیست. یک آدم التقاطی است. نان به نرخ روزخور است. همه چیز برایش علی‌السویه است. خودش باشد و خرش از پل بگذرد دیگر بود و نبود پل هیچ است. نه ایمانی دارد، نه مسلکی، نه مرامی، نه اعتقادی، نه به خدا یا به بشریت. نه دربند تحول اجتماع است و نه در بند مذهب و لامذهبی. حتی لامذهب هم نیست، هرهری است. گاهی به مسجد هم می‌رود. همان طور که به کلوپ می‌رود یا به سینما. اما همه جا فقط تماشاچی است. درست مثل اینکه به تماشای بازی فوتبال رفته. همیشه کنار گود است. هیچ وقت از خودش مایه نمی‌گذارد. حتی به اندازه نم اشکی در مرگ دوستی یا توجهی در زیارت‌گاهی یا تفکری در ساعات تنهایی و اصلا به تنهایی عادت ندارد.
آدم غربزده راحت‌طلب است
آدم غربزده راحت‌طلب است. دم را غنیمت می‌داند و نه البته به تعبیر فلاسفه. ماشینش که مرتب بود و سر و پزش، دیگر هیچ غمی ندارد. اگر در عهد بوق «غم فرزند و نان و جامه و قوت» سعدی را باز می‌داشت از سیر در ملکوت، او که سرش به آخور خودش گرم است جز به خودش به کسی نمی‌رسد. درد سر برای خودش نمی‌تراشد. و به راحتی شانه‌هایش را بالا می‌اندازد و چون کار خودش حساب کرده است و چون هر قدمی را از روی حسابی بر می‌دارد و هر کاری را نتیجه معادله‌ای می‌داند کاری به کار دیگران ندارد.
پایان پیام/
منبع: فارس
کلیدواژه: غرب زدگی جلال آل احمد روی آب
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۷۲۷۶۱۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
همایش ملی میرزا احمد داواشی، شاعر بلندآوازه‌ی کُرد برگزار می‌شود
به گزارش خبرنگار حوزه استان‌ها خبرگزاری تقریب، دکتر مسعود بیننده در گفت وگو با خبرنگاران اظهار داشت: این همایش در سطح ملی در مورد شاعر مردمی بلندآوازه و نام‌آشنای منطقه غرب ایران، میرزا احمد داواشی، در تاریخ ١٩ اردیبهشت ماه در دانشگاه کردستان برگزار خواهد شد.
وی گفت: پژوهشکده‌ی کردستان‌شناسی دانشگاه کردستان در نظر دارد در راستای ایفای نقش مسئولیت اجتماعی خود و همچنین ایجاد بستری برای شکل‌گیری و تقویت گفتمان علمی درباره شاعران و شخصیت‌های فرهنگی مناطق مختلف کردستان در ذیل عنوان سلسله رویدادهای معنوی ایران، همایش ملی میرزا احمد داواشی شاعر نامی منطقه غرب کشور را ۱۹ اردیبهشت ماه سال جاری در محل دانشگاه کردستان برگزار کند.
بیننده افزود: از ۴۲ مقاله رسیده به دبیرخانه همایش میرزا احمد داواشی ۳۱ مقاله جهت ارائه به صورت سخنرانی پذیرفته شده و ۴ مقاله نیز به صورت پوستر ارائه خواهد شد.
دبیر علمی همایش میرزا احمد داواشی اضافه کرد: در این همایش دو سخنرانی اصلی و ۱۰ پانل تخصصی در طی برنامه‌های همایش اجرا می‌شود.
بیننده در ادامه با اشاره به زندگی ادبی پربار این شاعر نامی بیان داشت: میرزا احمد داواشی(۱۳۵۹-۱۲۷۹ه ش) شاعر شیرین‌سخن، نکته‌سنج، زیباسرا، زیبابین و فصیح واژه است که اشعارش را به زبان کردی و در قالب گویش‌های گورانی-هورامی و سورانی-جافی سروده است.
وی درباره دیگر خصیصه ادبی اشعار این شاعر نامی اظهار داشت: میرزا احمد که جزو آخرین اعضای نسل شاعران گوران‌سرای کردستان ایران است در شهر روانسر از توابع استان کرمانشاه چشم به جهان گشوده و قریحه شاعرانگی و استعداد بداهه‌گویی‌اش در گسترهی جغرافیای فرهنگی این منطقه که طبیعت بکر و زیبای اورامانات، پاوه و جوانرود را شامل می‌شود رشد و نمو یافته است.
وی تصریح کرد: میرزا احمد که به لقب داواشی معروف است در ذیل اشعارش معمولا به همان نام خوش‌آوی خودش یعنی احمد که یکی از نامهای مبارک پیامبر اسلام(ص) است خود را ندای شاعرانه زده و ختم اشعارش را با بستار زیبای پیامی عمیق و گوهروار می‌آراید، چنین است که لقب داواشی در افواه عامه شهرت دارد و نام احمد همان لقب شعری اوست.
دکتر بیننده مدیر پژوهشی مطالعات تاریخ و فرهنگ پژوهشکده کردستان‌شناسی دانشگاه کردستان در ادامه بیان کرد: بدون شک برگزاری چنین همایش‌هایی فرصتی خواهد بود که از طریق آن شاعران و شخصیت‌های ادبی و فرهنگی ایران در منطقه کردستان معرفی شده و زمینه‌ی مناسبی برای تولید متون علمی در مورد آن‌ها و همچنین بستری برای انتشار این یافته‌های علمی و پژوهشی فراهم آید.
وی در پایان عنوان کرد: این دست از شاعران اگرچه در گسترهی وسیعتر زبان‌ها و فرهنگ‌های دیگر کمتر شناخته شده هستند، اما صدای زیست‌جهان واقعی عامه مردم بوده و زبان گویای جامعه و فرهنگ ما به شمار می‌آیند.
انتهای پیام/
رضا زرندی رییس کل دادگستری استان خراسان رضوی شد